Κείμενο του Καΐσερλη Αλεξάνδρου:
Στο 2ο Συνέδριο για την Τεχνητή Νοημοσύνη και Εκπαίδευση του Συμβουλίου της Ευρώπης, στην ομάδα εργασίας που συντόνισα μαζί με μια ακόμα συνάδελφο, είχαμε θέμα στο πώς ένα νέο ρυθμιστικό πλαίσιο για την Τεχνητή Νοημοσύνη στην εκπαίδευση θα μπορέσει να προάγει την ισότητα και την ποιότητα στην εκπαίδευση, αποφεύγοντας την διεύρυνση του “ψηφιακού χάσματος”. Μέσα από τις συζητήσεις σε μικρότερες ομάδες, αναδείχθηκαν τρεις κύριες προϋποθέσεις για την επίτευξη μιας δίκαιης και προσβάσιμης εκπαίδευσης με χρήση του ΑΙ.
Αρχικά, συμφωνήσαμε ότι χρειάζεται να επαναπροσδιορίσουμε το “ψηφιακό χάσμα” και τη “συμπεριληπτική εκπαίδευση”. Η ΤΝ έχει τη δυνατότητα είτε να γεφυρώσει τα κενά πρόσβασης είτε να τα ενισχύσει, αν δεν υπάρξει η κατάλληλη προσοχή και ανάπτυξή της. Άρα, είναι κρίσιμο να σχεδιάζουμε και να χρησιμοποιούμε εργαλεία ΑΙ που προσφέρουν ισότιμη πρόσβαση και υποστήριξη για όλους, ανεξαρτήτως γεωγραφικών, οικονομικών ή κοινωνικών ανισοτήτων. Το ίδιο ισχύει και για την τεχνολογία γενικότερα στην εκπαίδευση, καθώς χρειάζεται να εφαρμόζεται με γνώμονα την ισότητα.
Δεύτερον, μιλήσαμε για την σημασία της ποιότητας των δεδομένων που χρησιμοποιούνται στα συστήματα ΑΙ. Αν τα δεδομένα είναι μεροληπτικά ή μη αντιπροσωπευτικά, υπάρχει κίνδυνος άδικης αντιμετώπισης των μαθητών. Η βελτίωση της ποιότητας των δεδομένων και η εξασφάλιση διαφάνειας και επεξήγησης των αποτελεσμάτων (explainable AI) είναι απαραίτητα στοιχεία για τη δίκαιη χρήση του ΑΙ στην εκπαίδευση.
Τέλος, αναδείχθηκε η ανάγκη για συνεχή συνεργασία, αξιολόγηση και εκπαίδευση όλων των εμπλεκόμενων. Δεν αρκεί μόνο να εισάγουμε νέες τεχνολογίες – πρέπει να τις αξιολογούμε τακτικά, να τις βελτιώνουμε και να εκπαιδεύουμε συνεχώς εκπαιδευτικούς, μαθητές, γονείς και διοικητικούς. Μόνο έτσι θα διασφαλίσουμε ότι η ΤΝ θα αποτελέσει ένα ασφαλές και ωφέλιμο εργαλείο καινοτομίας που ενισχύει την εκπαιδευτική εμπειρία για όλους.
Η έκφραση “no one-size-fits-all”, δηλαδή ότι δεν ταιριάζει ένα μέγεθος σε όλους, ακούστηκε αρκετά, δίνοντας έμφαση σε έναν συμπεριληπτικό σχεδιασμό που να διασφαλίζει ότι οι περιθωριοποιημένες κοινότητες θα μπορούν να επωφεληθούν από το ΑΙ στην εκπαίδευση, έτσι ώστε κανείς να μη μείνει πίσω.
